حقوق اهل بیت (ع) و وظایف ما
غیر از مودت اهل بیت که در قرآن هم آمده است ، در روایات فراوانی حقوق آنان بر عهده ما و وظیفه ما در برابر اهل بیت بیان شده است و ابواب متعددی از احادیث درباره ولایت ، محبت ، مودت و نصرت اهل بیت وجوددارد(16)که فهرستی از آن حقوق و وظایف ، چنین است :
1 - مودت و محبت .
در زیارت جامعه است :
بموالاتکم تقبل الطاعة المفترضة و لکم المودة الواجبة » .
به سبب ولایت شما طاعت واجب پذیرفته می شود و مودت واجب » برای شماست .
پیامبر خدا صلی الله علیه وآله در حدیثی مفصل ، خطاب به سلمان و ابوذر و مقداد از جمله فرموده است :
ان مودة اهل بیتی مفروضة واجبة علی کل مؤمن ومؤمنة . . . » (17)
مودت اهل بیت من بر هر مرد و زن با ایمان ، فرض و واجب است .
امام علی علیه السلام فرمود : علیکم بحب آل نبیکم فانه حق الله علیکم »()
بر شما باد محبت دودمان پیامبرتان ، که این حق خدا بر گردن شماست .
2 - تمسک و چنگ زدن به آستان آنان .
پیامبر خدا صلی الله علیه وآله فرمود : من تمسک بعترتی من بعدی کان من الفائزین » . (19)
هر کس پس از من به خاندانم چنگ بزند و تمسک جوید ، از رستگاران خواهد بود .
3 - ولایت و پذیرش رهبری آنان .
علی علیه السلام فرمود : لنا علی الناس حق الطاعة والولایة » . (20)
برای ما بر عهده مردم حق اطاعت و ولایت است .
4 - مقدم داشتن آنان بر دیگران .
رسول خدا صلی الله علیه وآله فرمود : اهل بیتی نجوم لاهل الارض ، فلا تتقدموهم و قدموهم فهم الولاة بعدی »(21).
خاندان من ستارگانی برای اهل زمین اند ، پس از آنان جلو نیفتید ، بلکه آنان را جلو اندازید ، که آنان پس از من والیان اند .
5 - اقتدا به آنان در امور دین و دنیا .
اهل بیتی یفرقون بین الحق والباطل و هم الائمة الذین یقتدی بهم » . (22)
اهل بیت من میان حق و باطل را جدا می کنند و آنان پیشوایانی هستند که باید به آنان اقتدا کرد .
6 - اکرام و احترام نسبت به آنان .
ایها الناس ! عظموا اهل بیتی فی حیاتی و من بعدی و اکرموهم و فضلوهم » . (23)
ای مردم ، اهل بیت مرا بزرگ بدارید ، چه در حال حیاتشان چه پس ازمن و آنان را احترام و اکرام کنید و آنان را بر دیگران برتری دهید .
7 - ادای خمس اموال و درآمدها .
آیه 41 انفال ، خمس را برای خدا و رسول و ذوی القربی و . می داند .
8 - نیکی کردن و پیوند داشتن با آنان و ذریه ایشان .
امام صادق علیه السلام : من لم یقدر علی صلتنا فلیصل صالحی موالینا یکتب له ثواب صلتنا » .(24).
هر کس نتواند با ما صله و پیوند و نیکی داشته باشد با دوستان صالح ما پیوند داشته باشد ، تا برای او پاداش ارتباط با ما و نیکی به ما نوشته شود .
صفحه 20
9 - صلوات و درود فرستادن بر آنان .
پیامبر خدا صلی الله علیه وآله فرمود : من صلی صلوة لم یصل فیها علی ولا علی اهل بیتی لم تقبل منه » . (25)
هرکس نمازی بخواند که در آن بر من و اهل بیتم صلوات نفرستد ، نمازش از او پذیرفته نیست .
10 - یاد کردن آنان و فضایلشان .
امام صادق علیه السلام فرمود : خیر الناس من بعدنا من ذاکر امرنا و دعا الی ذکرنا » .(26).
بهترین مردم پس از ما کسی است که کار و فرهنگ ما را یاد کند و مردم را به یاد ما فراخواند .
امام باقرعلیه السلام فرمود : ان ذکرنا من ذکر الله و ذکر عدونا من ذکر الشیطان » .(27)
یاد کرد ما از یاد خداست و یاد دشمن ما ، از یاد دشمن است .
11 - ذکر مصائب و مظلومیت آنان .
امام صادق علیه السلام ( درباره مجالسی به یاد عزای اهل بیت ) : ان تلک المجالس احبها فاحیوا امرنا ، انه من ذکرنا او ذکرنا عنده فخرج من عینیه مثل جناح الذباب غفرالله له ذنوبه » .(28)
صفحه 21
این مجالس را دوست می دارم ، پس امر و فکر ما را زنده بدارید ، هماناکسی که از ما یاد کند یا ما نزد او یاد شویم و از چشمانش به اندازه بال مگسی اشک آید ، گناهانش آمرزیده می شود .
12 - رفتن به زیارت قبور مطهرشان .
امام رضا علیه السلام فرمود : ان لکل امام عهدا فی عنق اولیائه و شیعته و ان من تمام الوفاء بالعهد زیارة قبورهم » . (29)
برای هر امامی عهد و پیمانی بر گردن دوستان و پیروان اوست و ازنشانه های وفای کامل به این عهد و پیمان ، زیارت قبر امامان است .
نقش اجتماعی و تربیتی زیارت ، آن قدر بسیار است که نشانه کمال حج و زیارت خانه خدا به شمار رفته است و احادیث فراوانی به زیارت اهل بیت وامامان معصوم ، چه در حال حیاتشان و چه پس از وفات ، سفارش کرده است . (30).
امام باقرعلیه السلام فرمود : همانا مردم فرمان یافته اند که سراغ این سنگها ( ی کعبه ) آمده ، آنها را طواف کنند ، سپس نزد ما آیند و ولایت و همبستگی خویش را به ما خبر دهند و یاری خود را بر ما عرضه کنند .(31).
این بعد اجتماعی و ی حج را در زمینه پیوند یاری » و ارتباطولایی » با امامان حق نشان می دهد . پاداشهای عظیمی که برای زیارت
صفحه 22
روایت شده ، بویژه زیارت کربلا و خراسان ، زیارت اربعین و عاشورا ، زیارت از دور و نزدیک ، نشان اهمیت مساله است . زیارت ، علاوه بر آنکه تکلیف مانسبت به امامان است ، نقش محبت آفرینی هم دارد ( بعدا اشاره خواهدشد ) .
رسول خدا صلی الله علیه وآله فرمود : ایارة تنبت المودة » .(32).
زیارت و دیدار ، مودت و دوستی به بار می آورد .
16 ) از جمله ر . ک : بحارالانوار ، ج 27 ، ص 51 تا 254 .17 ) بحارالانوار ، ج 22 ، ص 315 . ) غرر الحکم ، حدیث 6169 .19 ) اهل البیت فی الکتاب والسنه ، ص 369 .20 ) غرر الحکم .21 ) احتجاج طبرسی ، ج 1 ، ص 198 .22 ) همان ، ص 197 .23 ) احقاق الحق ، ج 5 ، ص 42 .24 ) ثواب الاعمال ، ص 124 .25 ) احقاق الحق ، ج ، ص 310 .26 ) امالی طوسی ، ص 229 .27 ) الکافی ، ج 2 ، ص 496 .28 ) ثواب الاعمال ، ص 223 .29 ) من لایحضره الفقیه ، ج 2 ، ص 577 .30 ) درباره روایات مربوط به زیارت ، از جمله ر . ک : بحارالانوار » ، ج 97 تا 99 ، من لایحضره الفقیه » ، ج 2 ، کامل ایارات » ، عیون اخبار الرضا » .31 ) وسایل الشیعه » ، ج 10 ، میزان الحکمه » ، ج 4 و نیز چهل حدیث زیارت » ، نشر معروف ، ازنویسنده .32 ) بحارالانوار ، ج 71 ، ص 355 .
، ,آنان ,اهل ,زیارت ,ص ,ج ,، ص ,، ج ,اهل بیت ,علیه السلام ,» ، ,علیه السلام فرمود ,باقرعلیه السلام فرمود ,امام باقرعلیه السلام
درباره این سایت